Przy nabyciu lub sprzedaży towaru bądź usługi w obcej walucie mogą wystąpić tzw. różnice kursowe, które przedsiębiorca ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu lub pozostałych przychodów z działalności gospodarczej.

Różnice kursowe powstają w wyniku różnic pomiędzy wartościami – wartością faktury a wartością rzeczywistej zapłaty po przewalutowaniu na złotówki.

Obliczanie kursu

Różnice kursowe należy wyliczyć biorąc pod uwagę datę wystawienia faktury oraz datę dokonania płatności. Tym samym zdarzenie, które ma miejsce najwcześniej, wyznacza datę powstania przychodu.

Do prawidłowego ustalenia wartości wyrażonej w walucie obcej należy najpierw przeliczyć kwotę na PLN według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego moment powstania przychodu.

Dodatnie a ujemne różnice kursowe

Zgodnie z ustawą o PIT dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej (wartość z faktury) po przeliczeniu na złote jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty. Wówczas różnice stanowią przychód.

Ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości w dniu sprzed dnia zapłaty. Wówczas różnice kursowe stanowią koszty uzyskania przychodu firmy.

Różnice kursowe na ryczałcie

Przedsiębiorcy rozliczający się w oparciu o ryczałt od przychodów ewidencjonowanych zgodnie z art. 6 ust. 1c ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym powinni wykazać różnice kursowe związane ze sprzedażą.

Dodatnie różnice kursowe wykazuje się po stronie przychodu, zwiększając przychód. Dodatnie różnice kursowe powstają, gdy przychód należny jest niższy niż przychód faktycznie otrzymany. Ujemne różnice również wykazuje się po stronie przychodu, jednak ze znakiem minus, zmniejszając tym samym przychód. Z ujemnymi różnicami kursowymi mamy do czynienia, gdy wartość przychodu należnego jest wyższa od przychodu faktycznie otrzymanego.

Należy pamiętać, że zarówno do dodatnich różnic kursowych, jak i ujemnych należy stosować tę samą stawkę podatku, właściwą dla usługi której te różnice kursowe dotyczą.

Metody ustalania różnic kursowych

Opcje wyboru mają wyłącznie podatnicy prowadzący księgi rachunkowe.

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz ewidencje ryczałtową stosują wyłącznie metodę podatkową.

Przy metodzie podatkowej nie wymaga się spełnienia warunków ani zgłoszenia tego wyboru w Urzędzie Skarbowym. W przypadku, kiedy jednostka wybrała tę metodę, do wyceny stosuje zasady zawarte w art. 24c ustawy o pdof i art. 15a ustawy o pdop. Zgodnie z nimi różnice kursowe powstają z tytułu: otrzymania przychodu w walucie obcej, zapłaty kosztu w walucie obcej, wpływu lub wypływu środków pieniężnych lub wartości pieniężnych, zwrotu lub spłaty kredytu lub pożyczki walutowej (zrealizowane różnice kursowe).

Wybór metody bilansowej wiąże się z określonymi obowiązkami po stronie podatnika. Jest oparta na prawie bilansowym, to jest ustawy o rachunkowości lub międzynarodowych standardach rachunkowości (MSR i MSSF). Podatnicy mają obowiązek stosować metodę bilansową przez okres nie krótszy niż trzy lata podatkowe. Informują o wyborze tej metody w zeznaniu rocznym z działalności gospodarczej składanym za rok podatkowy, w którym rozpoczęli jej stosowanie. Ponadto we wskazanym okresie trzyletnim konieczne jest przeprowadzenie badania sprawozdania finansowego przez firmy audytorskie. Wszystkie różnice kursowe (zrealizowane i niezrealizowane) uwzględnia się w rachunku podatkowym.

Księgowanie

Różnice kursowe należy zaksięgować za pomocą dowodu wewnętrznego. Wyliczenie różnic kursowych następuje dopiero w miesiącu, w jakim została dokonana płatność za fakturę. Jeżeli wyliczenie różnic dotyczy wielu transakcji, które miały miejsce w ciągu jednego miesiąca, to można zaksięgować je na podstawie dokumentu zbiorczego w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego.

KPIR: Różnice kursowe dodatnie należy wykazać jako pozostały przychód w kolumnie 8. Natomiast ujemne należy zaliczyć w kosztach uzyskania przychodów i zaksięgować do KPiR w kolumnie 13 jako pozostałe wydatki.

Księgi handlowe: Do rejestrowania różnic kursowych służą dwa konta przychodów i kosztów finansowych. Firma może ewentualnie w planie kont wydzielić osobne konta analityczne. Podstawowe konta to: „750 – Przychody finansowe” i „751 – Koszty finansowe”.

Zapraszamy na konsultacje lub stałą współpracę z radcą prawnym i doradcą podatkowym Martą Tymoszuk-Lewandowską. Nasza Kancelaria chętnie pomoże ci również dokonywać bieżących rozliczeń oraz obsługi kadrowo/płacowej, ponieważ działamy także jako profesjonalne biuro rachunkowe. Konsultacje odbywają się stacjonarnie w siedzibie naszej Kancelarii w Szczecinie, jest też możliwość umówienia konsultacji online. Zachęcamy do korzystania z formularza kontaktowego znajdującego się na naszej stronie!